Tự thuật truyện của Mỹ Nhan Hà
Ông nội của bà chống xuồng dọc theo bờ ruộng để gỡ câu và cuốn lưới giăng cá. Mùa giáp tết cá dính đầy lưới mà toàn cá rô mề, con nào con nấy bự bằng 4 ngón tay mập ú. Tay lưới nặng trĩu cá dính đầy. Ông cuốn lưới xong bỏ lên sạp xuồng rồi quay lại cuốn cần câu. Tới đầu bờ ruộng thì vừa hết. Gió bấc thổi rào rào , bộ đồ thấm ướt vì nãy giờ cuốn lưới làm ông lạnh thấu xương. Ông cắn răng ráng chịu mà 2 hàm cứ đánh bò cạp. Sực nhớ ông lôi gói thuốc rê định bụng vấn 1 điếu hút cho đỡ lạnh rồi mới gỡ cá.
Vừa rít 1 hơi dài cho nó đã thèm bỗng nhiên ông nghe một làn gió kỳ lạ lắm. Nó lạnh sống lưng làm ông sởn gai ốc. Ông vác tay lưới và đống cần câu với cái giỏ tre bước lên bờ ruộng định hút hết điếu thuốc rồi gỡ cá .
- Cha chả, bữa nay gỡ cá tới hừng đông đa. Ông lẫ m bẫm một mình.
Bỗng nhiên ông nghe giọng nói cất lên:
- Cá nhiều quá hả ông anh!
Ông giựt mình quay lại thì thấy một người đàn ông cao lớn đang đứng từ hồi nào. Trời tối quá nên nhìn không rõ mặt, chỉ thấy ổng bận bộ đồ bà ba đen , trên đầu đội cái nón mê rách. Ông nội bà cười giã lã:
- Dà , bữa nay tui trúng cá nhiều quá ông anh.. đương tính gỡ đây.
- Nhiều quá ông anh gỡ mình ên sao xuể. Để tui gỡ tiếp nhe.
Ông nội đang trùng trình thì ông kia nói :
- Ậy, tui gỡ tiếp rồi anh chia tui một mớ được rồi.
- Ông anh nói ngộ hông. Cá tui giăng được mờ chia cho anh là chia mần sao..!
Ông kia vừa cười vừa nói :
- Nói dị thôi chớ anh lấy mình còn tui chỉ lấy đầu cá thôi hà.. khà khà..
Ông nội bà nói trong bụng: đầu cá rô xương xóc không mà ăn nỗi gì.. kệ cho giã gỡ tiếp mình rồi chia cho giã 1 mớ.
Gỡ cá xong ông nội chặt 1 cọng lát định xâu cho ông kia một xâu cá. Ông kéo cái giỏ nặng trịch lại gần thò tay vô bắt cá . Bỗng ông thấy sao là lạ nên dòm vô giỏ rồi la lên :
- Úy, sao cá chỉ còn cái mình không. Còn đầu cá sao mất hết dị nè..
Ông kia trả lời tỉnh bơ :
- Thì hồi nãy tui nói rồi. Anh chia đầu cá cho tui.
- Nhưng mất hết rồi.
- Mất đâu mà mất, tui ăn rồi !
Ông nội bà trợn mắt :
- Trời ơi... bộ ông là ma sao mà ăn đầu cá sống dị trời ?
- Khè khè khè.. MA CHẲNG MA..
Chừng đó ông nội bà dòm kỹ thấy ông kia cười mà miệng đỏ lòm đầy máu cá. Ông hoảng hồn hoảng vía quăng giỏ cá phóng xuống xuồng chống trối chết một mạch muốn mất thở. Về nhà mặt xanh như tàu lá, bịnh một trận tưởng chết.
Bà nội kể xong thì lặng he hổng nghe 1 tiếng thở hay nhao nhao như mọi khi. Tui thì đã chun vô lòng bà ngồi từ hồi nào. Còn chị tư tui thì ôm sát ghịt cánh tay phải của bà, con Nhạn ôm cứng cánh tay trái. Thằng Tư Mập, con Thủy, thằng Bé Năm, con Hà đương bấu sát 2 cái đầu gối của nội. Đứa nào đứa nấy mặt xanh lè y như ông sơ của tui dị á. Bà nội tui nạt :
- Mèn ơi.. tụi bây bu tao muốn nghẹt thở hà. Dang ra cái coi..
Con Nhạn mếu máo :
-- Bà Hai ơi.. hông ấy bà Hai đưa tụi con dìa nhà đi nhe. Chớ giờ tụi con hông dám dìa...
-- Mồ tổ tụi bây. Mắc công lau hàng ba, mắc công kể chiện khô nước miếng giờ còn mắc công đưa dìa hả. Thôi xế rồi. Bà Hai vô nấu cơm chiều. Bây hổng dìa kệ bây .
Nội tui ra sau bếp nấu cơm chiều, một lát ra thấy tụi nó nằm ngủ sắp lớp. Nội lấy gối ra kê đầu rồi lấy mền đắp cho tụi nó.
Khi tui được 4 tuổi má tui có bầu em thứ 7 là thằng Tuấn . Lúc đó con Linh chừng gần 2 tuổi . Má về đem tui vô Rach Sỏi ở để giữ em là con Mỹ Linh. Má tui mở một cái sạp bán cơm cháo lòng và bún ngay ngã ba Rạch Sỏi bây giờ mà ngày xưa là cái bến xe. Cái sạp của má lớn lắm bằng gỗ, nó nằm ngay trước mấy tiệm cà phê và nhiều tiệm vải tiệm tạp hóa của mấy người Huê kiều nên má bán đắc lắm. Phần vì má tui nấu ngon, phần vì vị trí nó đắc địa quá mà. Bà ngoại tui ở Sài Gòn xuống ở phụ má một tay. Má mướn chị Bê lúc ấy chừng 16 tuổi để phụ má trông coi việc nhà và bán đồ ăn.
Chị Bê cao nhòng ốm nhách như cây sậy. Đã dị chỉ còn đen thui hà. Cái ấn tượng đầu tiên khi tui gặp chị là một cô gái quê mùa từ đầu đến chưn. Chị bận cái áo bà ba màu xám vá 2 chỗ 2 bên vai. Cái quần đen vải ú đã bạc phếch cụt ngủn trên mắc cá chưn vá 2 bên đầu gối và sau đít. Tui khổng thể nào quên gương mặt của chị. Đôi mắt to một mí tròng trắng nhiều hơn tròng đen. Cái mũi ngắn hếch ngược lên trời mà ba tui hay chọc mũi hứng nước mưa. Cặp môi dày thâm đen, môi trên hơi hé để lộ 2 cây răng cửa to như 2 tấm thớt. Nhưng khi chị cười thì khoe 2 hàm răng trắng tinh như lấp lánh tia nắng. Có lẽ đó là điểm đẹp nhứt của chị Bê. Mái tóc chị Bê đen nhánh óng mượt mùi dầu dừa dài ngang thắt lưng được chị kẹp gọn gàng bằng cây kẹp 3 lá. Còn phía trước chị chải tăng gô cho một bên mái phồng lên gồi dùng kẹp móc kẹp vô giữ cho tóc bên phồng một cách duyên dáng.
Tuy không được ngộ gái nhưng chị Bê rất dễ thương. Chị lanh lẹ giỏi giang, tính tình thật thà lại chịu khó nên má tui cưng chị lắm. Má dẫn chị ra chợ mua mấy xấp vải rồi về đo đo cắt cắt thức khuya cặm cụi may cho chị 3 bộ đồ. 3 cái quần đen và 3 cái áo bà ba màu xanh nước biển, hồng phấn và gạch tôm. Chị Bê coi mòi vui mừng lắm. Mắt chị rưng rưng mà miệng cười te tét khi má tui đưa 3 bộ đồ mới cho chị. Miệng lí nhí nói:
- Con cám ơn Thiếm ba chú ba.
- Cám ơn nỗi gì con. Thiếm coi con như con cháu trong nhà. Con gái lớn rồi thì ăn bận cho nó coi được chút. Con ra phụ tiếp thiếm bán buôn mờ rách rưới người ta cười thiếm cho mà coi.
- Tại nhà con nghèo quá. Từ nhỏ thì đi chăn trâu cho tía con. Lớn chút thì tàng đi ở đợ. Con chưa biết bận đồ đẹp lần nào.
Má tui thở dài chép miệng :
- Con gái nhà nghèo khổ thiệt. Thiếm không coi con như kẻ ăn người ở đâu. Con cứ như cháu trong nhà. Nếu con giỏi mà thiệt thà cuối năm thiếm may thêm vài bộ đồ tết dí thưởng thêm tiền ăn tết nhe hôn.
Mắt chị Bê sáng rỡ :
- Con đội ơn Thiếm ba. Nào giờ tía đợ con lấy lúa trước nguyên năm. Con có thấy đồng xu cắc bạc nào đâu. Con ráng mần cho thiếm vừa bụng. Con hông dám biếng nhác đâu.
Mà thiệt tình chị Bê giỏi tàng thần luôn. Một mình chị làm bằng hai ba người. Má tui lúc đó bụng bầu đã lớn nên cũng đỡ khổ.
Hàng ngày má dí chị Bê thức sớm lắm. Tầm hơn 3 giờ khuya là tui nghe 2 người lục đục rồi. Chị Bê nhúm lửa 2 ,3 lò lớn. Má thì bầm bầm xắt xắt chặt chặt cái gì mà tui nghe tiếng dao lộp cộp trên thớt. Mấy chuyện lớn thì má tui làm. Còn chị Bê thì gọt củ sắn, lột tỏi, băm hành, ớt ..vv.. trong cơn ngái ngủ tui mơ màng nghe cái mớ âm thanh hỗn tạp đó quyện với tiếng nổ tí tách của lò củi và tiếng hai người thì thầm với nhau. Củi cháy đượm nhảy nhót chập chờn in bóng má tui lên vách mùng.. tui nhớ như in cái dáng gầy gầy nghiêng nghiêng chao đảo của má vì vách mùng lung lay . Rồi mùi nồng nồng của bếp lửa lại đưa tui vào giấc ngủ hồn nhiên không biết có 2 người phụ nữ vì miếng cơm manh áo mà trần thân trong đêm tối.
Gần 5 giờ thì bà ngoại tui thức dậy sửa soạn giống gánh cho má . Ngoại ngủ với con Linh nên phải ru cho nó ngủ lại lỡ khi nó thức vì tiếng động. Nhớ lại tui càng khâm phục má. Ở 1 đầu giống má chất 2 cái nồi bự mà tui có thể vô ngồi gọn trong đó. Đó là nồi nước lèo bún cá và nồi cà ri. Còn đầu giống kia là nồi cháo và nồi cơm .
Chị Bê cũng một gánh nào là bún thịt nồi tôm kho tàu và thập vật khác. Bà ngoại tui xách theo xô thau.. Hồi đó buôn bán cực quá. Không có gian hàng nên đồ đạc không dám để ngoài sạp sợ mất.
Chỗ má bán là cái sạp bự như cái giường. Má bày hàng ra ngay ngắn trước mặt và xung quanh. Còn má ngồi lọt thõm trên cái ghế nhỏ xíu (kiểu ghế ngồi làm cá dưới đất) ngay giữa. Tui không hiểu sao má tui với cái bụng bầu có thể ngồi như vậy cả ngày ngoài chợ ..!! Bà ngoại phụ má bắt bún, bới cơm, múc cháo lòng, múc nước lèo chan vô bún. Má có nhiệm vụ xếp cá tôm vô bún hay xắt thịt múc hột vịt cho dĩa cơm hoặc xếp lòng vào tô cháo. Chị Bê lo bưng đến cho khách. Khi rảnh rỗi thì ngoại và chị Bê rửa tô dĩa.
Kể ra đây các món ăn má tui bán hàng ngày chắc ai cũng bái phục. Cơm sườn, cơm thịt kho hột vịt, cơm tôm kho tàu, cháo lòng, bún cá, bún chả giò, bún xào .... má bán đắt không kịp thở nên chị Bê chạy muốn vắt giò lên cần cổ. Thỉnh thoảng ngày chủ nhựt ba dẫn tui ra sạp má chơi. Ba phải tiếp rửa tô còn tui thì phụ lau cho khô nước.
Xế trưa bán hết má đi chợ gom những đồ dặn bạn hàng chừa thịt cá tôm tươi ngon cho má. Còn chị Bê và bà ngoại lo dẹp xong xuôi rồi gánh về.
Theo trí nhớ của tui thì nhà tui cất trên khoảng đất trống mà phía sau mênh mông là ruộng. Phía trước là con rạch rộng chạy dài xa tít. Sau con rạch là miếng đất rộng ba trồng đủ thứ nào là bầu; bí rợ; mấy bụi sả thiệt lớn. Rồi đủ loại rau cải xanh mướt... ba cưng 2 cây ớt cao hơn đầu tui đơm trái. Ngày nào đi làm về, thay đồ xong ba liền ra cầu ao múc nước tưới cây ngay.
Sáng ra chỉ còn tui và con Linh ở nhà. Hông hiểu sao ba má tui dám để 1 đứa con nít 4 tuổi như tui coi chừng 1 đứa 2 tuổi là con Linh. Có lẽ hoàn cảnh bất đắc dĩ đành chịu. Mà sao tui cũng khôn lắm nhe, giữ em sát lẽm luôn.
Mỗi buổi sáng má đều để phần ăn cho tui và con Linh trên bàn và đậy lồng bàn cẩn thận. Thường ngày lúc tắm cho chị em tui xong má hay chải đầu và cột tóc cho chị em. Lúc chải đầu má hay dặn :
- Ở nhà có 2 chị em, con nhớ coi chừng em cho kỹ nhe hông.
- Dạ.
- Em còn nhỏ đừng có ăn hiếp em, đừng dẫn em ra hầm hố chơi té xuống chết nhe hông.
- Dạ.
-- Đừng có mở cửa, hông thôi em đi ra sau đìa con hông hay đó.
- Dạ ..
- Con gái má giỏi hết sức.
- Má à, ngày nào má cũng dặn y như dị, con nhớ dữ lắm gồi. Hông ấy má dặn cái khác đi hen.
- Mồ tổ mày..!. má sợ con quên nên dặn tới dặn lui. Dị mờ con còn hổng nhớ.
- Xời ơi, con nhớ thiệt mờ ..
Tui thường thức sớm hơn con Linh. Nằm trong mùng tui thích thú nhìn mấy tia nắng nhảy nhót trên vách lá. Tiếng gió thổi qua mái nhà nhè nhẹ rồi len trong mấy bụi chuối sau hè rì rào làm tui không muốn chui ra khỏi mùng. Nhưng tui phải chui vì bọng đái căng cứng rồi.. má tui để 1 cái bô nhôm sát vách kế sàn nước. Ba tui đi làm lấy dây xích quấn quanh cửa sợ tụi tui ra ngoài. Ba dặn là ba không có khóa. Có gì thì tui kéo dây xích chạy ra. (Nghĩ lại thiệt là liều mạng, có lẽ ngày xưa cái gì cũng đơn giản và hiền lành).
Một lúc sau con Linh thức. Nó hay mếu máo:
- Má ơi...
Nó chỉ kêu nhão nhẹt thôi chớ hông khóc. Tui dỗ em:
- Má đi bán rồi. Chị nè. Chun ra chị rửa mặt cho nè .
Tui dắt con Linh lại cái lu múc nước rửa mặt cho nó. Nếu hôm nào nó đái dầm thì tui phải rửa đít cho nó rồi mặc quần cho em. Xong rồi 2 chị em leo lên ghế ăn sáng. Má thường để phần là cơm
sườn hay bún chả giò. Vì bún nước thì nó sẽ nở ra làm sao ăn. Ăn xong tui dí nó leo lên võng đưa vù vù. Vừa đưa tui vừa hát lảnh lót. Hồi nhỏ tui ca hay mà lại thích ca. Nhưng giỏi nhứt là ầu ơ ví dầu... má tui với bà nội ru em hàng ngày nên tui thuộc hết. Tui lấy giọng rồi ca:
- Kìa con bướm vàng kìa con bướm vàng .
Xòe đôi cánh, xòe đôi cánh
Bươm bướm bay đôi ba vòng
Bươm bướm bay đôi ba vòng
Bên hàng bông bên hàng bông.
Mùa mưa xung quanh nhà tui toàn ruộng và nước mênh mông. Gió gào thét muốn bật tung mái nhà. Nghĩ lại mà thương 2 chị em tui nhỏ bé và sợ hãi giữa đồng không mông quạnh. Mưa rào rào, cây cối nghiêng ngã. Sấm chớp ầm ầm xé nát bầu trời đen kịt. Hai chị em tui ôm lấy nhau vì sợ. Bỗng nhiên tui nảy ra một ý rất hay. Tui dắt con Linh lại tấm ri -đô (dùng để che ngang cái mùng của ba má, nó thay đồ vì nhà không có phòng riêng) rồi hai chị em ôm nhau cuộn mình trong đó. Dị là tui thấy an toàn hết sức mà cũng không còn sợ nữa vì như được chở che. Cứ đứng như vậy cả buổi chưn tê cứng như có hàng trăm con gì châm chít nhưng tụi tui không dám nhúc nhích mà thở cũng không dám thở mạnh nữa. Rồi có tiếng mở dây xích cửa rột rẹt và ai đó đẩy cửa bước vô. Tụi tui nín thở hoảng hồn thì nghe tiếng ba:
- Mỹ Nhan, Mỹ Linh.... hai đứa đâu rồi?
Hai đứa tui mừng húm tung tấm ri đô nhào ra:
- A.... Ba ..ba ... ba dìa rồi!
Ba ngồi xuống ôm hai đứa vô lòng :
- Ụa , chun vô đó chi dị con? Coi nè, mồ hôi ướt nhẹp mình mẩy hết trơn rồi .
Con Linh òa lên khóc còn tui lí nhí :
- Trời mưa con sợ quá hà...
Ba lấy khăn lau mồ hôi và nước mắt cho con Linh rồi nói:
- Tội nghiệp con tui hôn. Đâu có gì mà sợ con, mình ở trong nhà mà...
Rồi ba thay đồ ra bắt nồi cơm lên bếp và hâm đồ ăn má tui để trong chạn. Ba thắp cây Huê kỳ lên và ánh sáng tràn ngập căn nhà. Ba cha con tui quây quần bên mâm cơm nóng hổi.
Cơm nước xong ba rửa chén còn tui lau bàn . Ba lên ghế bố nằm đọc báo rồi thiu thiu ngủ. Hai chị em ngồi chơi thơ thẩn một hồi thì má và bà ngoại chị Bê về tới. Má đặt gánh xuống kéo hai chị em lại hun mấy cái rồi quay sang lấy 1 xâu bắp luộc còn nóng hổi với một bịch cốm ngào đường chia cho chị em tui. Hai đứa tui khoái chí ra ngồi trên cái sạp trước hiên ngồi cạp bắp.
(Xin đón xem tiếp kỳ 3)
Mỹ Nhan Hà
Ông nội của bà chống xuồng dọc theo bờ ruộng để gỡ câu và cuốn lưới giăng cá. Mùa giáp tết cá dính đầy lưới mà toàn cá rô mề, con nào con nấy bự bằng 4 ngón tay mập ú. Tay lưới nặng trĩu cá dính đầy. Ông cuốn lưới xong bỏ lên sạp xuồng rồi quay lại cuốn cần câu. Tới đầu bờ ruộng thì vừa hết. Gió bấc thổi rào rào , bộ đồ thấm ướt vì nãy giờ cuốn lưới làm ông lạnh thấu xương. Ông cắn răng ráng chịu mà 2 hàm cứ đánh bò cạp. Sực nhớ ông lôi gói thuốc rê định bụng vấn 1 điếu hút cho đỡ lạnh rồi mới gỡ cá.
Vừa rít 1 hơi dài cho nó đã thèm bỗng nhiên ông nghe một làn gió kỳ lạ lắm. Nó lạnh sống lưng làm ông sởn gai ốc. Ông vác tay lưới và đống cần câu với cái giỏ tre bước lên bờ ruộng định hút hết điếu thuốc rồi gỡ cá .
- Cha chả, bữa nay gỡ cá tới hừng đông đa. Ông lẫ m bẫm một mình.
Bỗng nhiên ông nghe giọng nói cất lên:
- Cá nhiều quá hả ông anh!
Ông giựt mình quay lại thì thấy một người đàn ông cao lớn đang đứng từ hồi nào. Trời tối quá nên nhìn không rõ mặt, chỉ thấy ổng bận bộ đồ bà ba đen , trên đầu đội cái nón mê rách. Ông nội bà cười giã lã:
- Dà , bữa nay tui trúng cá nhiều quá ông anh.. đương tính gỡ đây.
- Nhiều quá ông anh gỡ mình ên sao xuể. Để tui gỡ tiếp nhe.
Ông nội đang trùng trình thì ông kia nói :
- Ậy, tui gỡ tiếp rồi anh chia tui một mớ được rồi.
- Ông anh nói ngộ hông. Cá tui giăng được mờ chia cho anh là chia mần sao..!
Ông kia vừa cười vừa nói :
- Nói dị thôi chớ anh lấy mình còn tui chỉ lấy đầu cá thôi hà.. khà khà..
Ông nội bà nói trong bụng: đầu cá rô xương xóc không mà ăn nỗi gì.. kệ cho giã gỡ tiếp mình rồi chia cho giã 1 mớ.
Gỡ cá xong ông nội chặt 1 cọng lát định xâu cho ông kia một xâu cá. Ông kéo cái giỏ nặng trịch lại gần thò tay vô bắt cá . Bỗng ông thấy sao là lạ nên dòm vô giỏ rồi la lên :
- Úy, sao cá chỉ còn cái mình không. Còn đầu cá sao mất hết dị nè..
Ông kia trả lời tỉnh bơ :
- Thì hồi nãy tui nói rồi. Anh chia đầu cá cho tui.
- Nhưng mất hết rồi.
- Mất đâu mà mất, tui ăn rồi !
Ông nội bà trợn mắt :
- Trời ơi... bộ ông là ma sao mà ăn đầu cá sống dị trời ?
- Khè khè khè.. MA CHẲNG MA..
Chừng đó ông nội bà dòm kỹ thấy ông kia cười mà miệng đỏ lòm đầy máu cá. Ông hoảng hồn hoảng vía quăng giỏ cá phóng xuống xuồng chống trối chết một mạch muốn mất thở. Về nhà mặt xanh như tàu lá, bịnh một trận tưởng chết.
Bà nội kể xong thì lặng he hổng nghe 1 tiếng thở hay nhao nhao như mọi khi. Tui thì đã chun vô lòng bà ngồi từ hồi nào. Còn chị tư tui thì ôm sát ghịt cánh tay phải của bà, con Nhạn ôm cứng cánh tay trái. Thằng Tư Mập, con Thủy, thằng Bé Năm, con Hà đương bấu sát 2 cái đầu gối của nội. Đứa nào đứa nấy mặt xanh lè y như ông sơ của tui dị á. Bà nội tui nạt :
- Mèn ơi.. tụi bây bu tao muốn nghẹt thở hà. Dang ra cái coi..
Con Nhạn mếu máo :
-- Bà Hai ơi.. hông ấy bà Hai đưa tụi con dìa nhà đi nhe. Chớ giờ tụi con hông dám dìa...
-- Mồ tổ tụi bây. Mắc công lau hàng ba, mắc công kể chiện khô nước miếng giờ còn mắc công đưa dìa hả. Thôi xế rồi. Bà Hai vô nấu cơm chiều. Bây hổng dìa kệ bây .
Nội tui ra sau bếp nấu cơm chiều, một lát ra thấy tụi nó nằm ngủ sắp lớp. Nội lấy gối ra kê đầu rồi lấy mền đắp cho tụi nó.
Khi tui được 4 tuổi má tui có bầu em thứ 7 là thằng Tuấn . Lúc đó con Linh chừng gần 2 tuổi . Má về đem tui vô Rach Sỏi ở để giữ em là con Mỹ Linh. Má tui mở một cái sạp bán cơm cháo lòng và bún ngay ngã ba Rạch Sỏi bây giờ mà ngày xưa là cái bến xe. Cái sạp của má lớn lắm bằng gỗ, nó nằm ngay trước mấy tiệm cà phê và nhiều tiệm vải tiệm tạp hóa của mấy người Huê kiều nên má bán đắc lắm. Phần vì má tui nấu ngon, phần vì vị trí nó đắc địa quá mà. Bà ngoại tui ở Sài Gòn xuống ở phụ má một tay. Má mướn chị Bê lúc ấy chừng 16 tuổi để phụ má trông coi việc nhà và bán đồ ăn.
Chị Bê cao nhòng ốm nhách như cây sậy. Đã dị chỉ còn đen thui hà. Cái ấn tượng đầu tiên khi tui gặp chị là một cô gái quê mùa từ đầu đến chưn. Chị bận cái áo bà ba màu xám vá 2 chỗ 2 bên vai. Cái quần đen vải ú đã bạc phếch cụt ngủn trên mắc cá chưn vá 2 bên đầu gối và sau đít. Tui khổng thể nào quên gương mặt của chị. Đôi mắt to một mí tròng trắng nhiều hơn tròng đen. Cái mũi ngắn hếch ngược lên trời mà ba tui hay chọc mũi hứng nước mưa. Cặp môi dày thâm đen, môi trên hơi hé để lộ 2 cây răng cửa to như 2 tấm thớt. Nhưng khi chị cười thì khoe 2 hàm răng trắng tinh như lấp lánh tia nắng. Có lẽ đó là điểm đẹp nhứt của chị Bê. Mái tóc chị Bê đen nhánh óng mượt mùi dầu dừa dài ngang thắt lưng được chị kẹp gọn gàng bằng cây kẹp 3 lá. Còn phía trước chị chải tăng gô cho một bên mái phồng lên gồi dùng kẹp móc kẹp vô giữ cho tóc bên phồng một cách duyên dáng.
Tuy không được ngộ gái nhưng chị Bê rất dễ thương. Chị lanh lẹ giỏi giang, tính tình thật thà lại chịu khó nên má tui cưng chị lắm. Má dẫn chị ra chợ mua mấy xấp vải rồi về đo đo cắt cắt thức khuya cặm cụi may cho chị 3 bộ đồ. 3 cái quần đen và 3 cái áo bà ba màu xanh nước biển, hồng phấn và gạch tôm. Chị Bê coi mòi vui mừng lắm. Mắt chị rưng rưng mà miệng cười te tét khi má tui đưa 3 bộ đồ mới cho chị. Miệng lí nhí nói:
- Con cám ơn Thiếm ba chú ba.
- Cám ơn nỗi gì con. Thiếm coi con như con cháu trong nhà. Con gái lớn rồi thì ăn bận cho nó coi được chút. Con ra phụ tiếp thiếm bán buôn mờ rách rưới người ta cười thiếm cho mà coi.
- Tại nhà con nghèo quá. Từ nhỏ thì đi chăn trâu cho tía con. Lớn chút thì tàng đi ở đợ. Con chưa biết bận đồ đẹp lần nào.
Má tui thở dài chép miệng :
- Con gái nhà nghèo khổ thiệt. Thiếm không coi con như kẻ ăn người ở đâu. Con cứ như cháu trong nhà. Nếu con giỏi mà thiệt thà cuối năm thiếm may thêm vài bộ đồ tết dí thưởng thêm tiền ăn tết nhe hôn.
Mắt chị Bê sáng rỡ :
- Con đội ơn Thiếm ba. Nào giờ tía đợ con lấy lúa trước nguyên năm. Con có thấy đồng xu cắc bạc nào đâu. Con ráng mần cho thiếm vừa bụng. Con hông dám biếng nhác đâu.
Mà thiệt tình chị Bê giỏi tàng thần luôn. Một mình chị làm bằng hai ba người. Má tui lúc đó bụng bầu đã lớn nên cũng đỡ khổ.
Hàng ngày má dí chị Bê thức sớm lắm. Tầm hơn 3 giờ khuya là tui nghe 2 người lục đục rồi. Chị Bê nhúm lửa 2 ,3 lò lớn. Má thì bầm bầm xắt xắt chặt chặt cái gì mà tui nghe tiếng dao lộp cộp trên thớt. Mấy chuyện lớn thì má tui làm. Còn chị Bê thì gọt củ sắn, lột tỏi, băm hành, ớt ..vv.. trong cơn ngái ngủ tui mơ màng nghe cái mớ âm thanh hỗn tạp đó quyện với tiếng nổ tí tách của lò củi và tiếng hai người thì thầm với nhau. Củi cháy đượm nhảy nhót chập chờn in bóng má tui lên vách mùng.. tui nhớ như in cái dáng gầy gầy nghiêng nghiêng chao đảo của má vì vách mùng lung lay . Rồi mùi nồng nồng của bếp lửa lại đưa tui vào giấc ngủ hồn nhiên không biết có 2 người phụ nữ vì miếng cơm manh áo mà trần thân trong đêm tối.
Gần 5 giờ thì bà ngoại tui thức dậy sửa soạn giống gánh cho má . Ngoại ngủ với con Linh nên phải ru cho nó ngủ lại lỡ khi nó thức vì tiếng động. Nhớ lại tui càng khâm phục má. Ở 1 đầu giống má chất 2 cái nồi bự mà tui có thể vô ngồi gọn trong đó. Đó là nồi nước lèo bún cá và nồi cà ri. Còn đầu giống kia là nồi cháo và nồi cơm .
Chị Bê cũng một gánh nào là bún thịt nồi tôm kho tàu và thập vật khác. Bà ngoại tui xách theo xô thau.. Hồi đó buôn bán cực quá. Không có gian hàng nên đồ đạc không dám để ngoài sạp sợ mất.
Chỗ má bán là cái sạp bự như cái giường. Má bày hàng ra ngay ngắn trước mặt và xung quanh. Còn má ngồi lọt thõm trên cái ghế nhỏ xíu (kiểu ghế ngồi làm cá dưới đất) ngay giữa. Tui không hiểu sao má tui với cái bụng bầu có thể ngồi như vậy cả ngày ngoài chợ ..!! Bà ngoại phụ má bắt bún, bới cơm, múc cháo lòng, múc nước lèo chan vô bún. Má có nhiệm vụ xếp cá tôm vô bún hay xắt thịt múc hột vịt cho dĩa cơm hoặc xếp lòng vào tô cháo. Chị Bê lo bưng đến cho khách. Khi rảnh rỗi thì ngoại và chị Bê rửa tô dĩa.
Kể ra đây các món ăn má tui bán hàng ngày chắc ai cũng bái phục. Cơm sườn, cơm thịt kho hột vịt, cơm tôm kho tàu, cháo lòng, bún cá, bún chả giò, bún xào .... má bán đắt không kịp thở nên chị Bê chạy muốn vắt giò lên cần cổ. Thỉnh thoảng ngày chủ nhựt ba dẫn tui ra sạp má chơi. Ba phải tiếp rửa tô còn tui thì phụ lau cho khô nước.
Xế trưa bán hết má đi chợ gom những đồ dặn bạn hàng chừa thịt cá tôm tươi ngon cho má. Còn chị Bê và bà ngoại lo dẹp xong xuôi rồi gánh về.
Theo trí nhớ của tui thì nhà tui cất trên khoảng đất trống mà phía sau mênh mông là ruộng. Phía trước là con rạch rộng chạy dài xa tít. Sau con rạch là miếng đất rộng ba trồng đủ thứ nào là bầu; bí rợ; mấy bụi sả thiệt lớn. Rồi đủ loại rau cải xanh mướt... ba cưng 2 cây ớt cao hơn đầu tui đơm trái. Ngày nào đi làm về, thay đồ xong ba liền ra cầu ao múc nước tưới cây ngay.
Sáng ra chỉ còn tui và con Linh ở nhà. Hông hiểu sao ba má tui dám để 1 đứa con nít 4 tuổi như tui coi chừng 1 đứa 2 tuổi là con Linh. Có lẽ hoàn cảnh bất đắc dĩ đành chịu. Mà sao tui cũng khôn lắm nhe, giữ em sát lẽm luôn.
Mỗi buổi sáng má đều để phần ăn cho tui và con Linh trên bàn và đậy lồng bàn cẩn thận. Thường ngày lúc tắm cho chị em tui xong má hay chải đầu và cột tóc cho chị em. Lúc chải đầu má hay dặn :
- Ở nhà có 2 chị em, con nhớ coi chừng em cho kỹ nhe hông.
- Dạ.
- Em còn nhỏ đừng có ăn hiếp em, đừng dẫn em ra hầm hố chơi té xuống chết nhe hông.
- Dạ.
-- Đừng có mở cửa, hông thôi em đi ra sau đìa con hông hay đó.
- Dạ ..
- Con gái má giỏi hết sức.
- Má à, ngày nào má cũng dặn y như dị, con nhớ dữ lắm gồi. Hông ấy má dặn cái khác đi hen.
- Mồ tổ mày..!. má sợ con quên nên dặn tới dặn lui. Dị mờ con còn hổng nhớ.
- Xời ơi, con nhớ thiệt mờ ..
Tui thường thức sớm hơn con Linh. Nằm trong mùng tui thích thú nhìn mấy tia nắng nhảy nhót trên vách lá. Tiếng gió thổi qua mái nhà nhè nhẹ rồi len trong mấy bụi chuối sau hè rì rào làm tui không muốn chui ra khỏi mùng. Nhưng tui phải chui vì bọng đái căng cứng rồi.. má tui để 1 cái bô nhôm sát vách kế sàn nước. Ba tui đi làm lấy dây xích quấn quanh cửa sợ tụi tui ra ngoài. Ba dặn là ba không có khóa. Có gì thì tui kéo dây xích chạy ra. (Nghĩ lại thiệt là liều mạng, có lẽ ngày xưa cái gì cũng đơn giản và hiền lành).
Một lúc sau con Linh thức. Nó hay mếu máo:
- Má ơi...
Nó chỉ kêu nhão nhẹt thôi chớ hông khóc. Tui dỗ em:
- Má đi bán rồi. Chị nè. Chun ra chị rửa mặt cho nè .
Tui dắt con Linh lại cái lu múc nước rửa mặt cho nó. Nếu hôm nào nó đái dầm thì tui phải rửa đít cho nó rồi mặc quần cho em. Xong rồi 2 chị em leo lên ghế ăn sáng. Má thường để phần là cơm
sườn hay bún chả giò. Vì bún nước thì nó sẽ nở ra làm sao ăn. Ăn xong tui dí nó leo lên võng đưa vù vù. Vừa đưa tui vừa hát lảnh lót. Hồi nhỏ tui ca hay mà lại thích ca. Nhưng giỏi nhứt là ầu ơ ví dầu... má tui với bà nội ru em hàng ngày nên tui thuộc hết. Tui lấy giọng rồi ca:
- Kìa con bướm vàng kìa con bướm vàng .
Xòe đôi cánh, xòe đôi cánh
Bươm bướm bay đôi ba vòng
Bươm bướm bay đôi ba vòng
Bên hàng bông bên hàng bông.
Mùa mưa xung quanh nhà tui toàn ruộng và nước mênh mông. Gió gào thét muốn bật tung mái nhà. Nghĩ lại mà thương 2 chị em tui nhỏ bé và sợ hãi giữa đồng không mông quạnh. Mưa rào rào, cây cối nghiêng ngã. Sấm chớp ầm ầm xé nát bầu trời đen kịt. Hai chị em tui ôm lấy nhau vì sợ. Bỗng nhiên tui nảy ra một ý rất hay. Tui dắt con Linh lại tấm ri -đô (dùng để che ngang cái mùng của ba má, nó thay đồ vì nhà không có phòng riêng) rồi hai chị em ôm nhau cuộn mình trong đó. Dị là tui thấy an toàn hết sức mà cũng không còn sợ nữa vì như được chở che. Cứ đứng như vậy cả buổi chưn tê cứng như có hàng trăm con gì châm chít nhưng tụi tui không dám nhúc nhích mà thở cũng không dám thở mạnh nữa. Rồi có tiếng mở dây xích cửa rột rẹt và ai đó đẩy cửa bước vô. Tụi tui nín thở hoảng hồn thì nghe tiếng ba:
- Mỹ Nhan, Mỹ Linh.... hai đứa đâu rồi?
Hai đứa tui mừng húm tung tấm ri đô nhào ra:
- A.... Ba ..ba ... ba dìa rồi!
Ba ngồi xuống ôm hai đứa vô lòng :
- Ụa , chun vô đó chi dị con? Coi nè, mồ hôi ướt nhẹp mình mẩy hết trơn rồi .
Con Linh òa lên khóc còn tui lí nhí :
- Trời mưa con sợ quá hà...
Ba lấy khăn lau mồ hôi và nước mắt cho con Linh rồi nói:
- Tội nghiệp con tui hôn. Đâu có gì mà sợ con, mình ở trong nhà mà...
Rồi ba thay đồ ra bắt nồi cơm lên bếp và hâm đồ ăn má tui để trong chạn. Ba thắp cây Huê kỳ lên và ánh sáng tràn ngập căn nhà. Ba cha con tui quây quần bên mâm cơm nóng hổi.
Cơm nước xong ba rửa chén còn tui lau bàn . Ba lên ghế bố nằm đọc báo rồi thiu thiu ngủ. Hai chị em ngồi chơi thơ thẩn một hồi thì má và bà ngoại chị Bê về tới. Má đặt gánh xuống kéo hai chị em lại hun mấy cái rồi quay sang lấy 1 xâu bắp luộc còn nóng hổi với một bịch cốm ngào đường chia cho chị em tui. Hai đứa tui khoái chí ra ngồi trên cái sạp trước hiên ngồi cạp bắp.
(Xin đón xem tiếp kỳ 3)
Mỹ Nhan Hà
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét