Tùy bút của Thầy Nguyễn Ngọc Hoàng
Nhà cửa kiếng đóng kín quanh năm, sao toàn bụi là bụi. Bụi phủ mặt bàn, bụi phủ mặt sàn nhà lót thảm hay cả lót gỗ. Mỗi tuần hoặc lười hơn, bận rộn hơn, mỗi hai tuần là phải hút bụi, phải lau sàn gỗ. Nếu không, nhìn nghiêng, đâu đâu cũng thấy bụi. Tôi cằn nhằn, “Trong nhà, sao bụi ơi là bụi!”. Bà xã gọi người đến kiểm soát, hút sạch sẽ các đường ống dẫn hơi thổi và mua thêm các loại quạt có phần lọc không khí cho những phòng chính trong nhà.
Mỗi tháng đều thay hai màn lọc lớn cho hệ thống máy điều hòa, thay vì mỗi ba tháng. Không khí trở nên trong lành thấy rõ. Nhưng cũng chỉ được một vài tháng, rồi mọi sư tình trở lại như cũ. Vẫn đâu vào đấy, bụi ơi là bụi. Bà xã “đầu hàng”, an ủi: “Bụi thì bụi, mình có bệnh hoạn gì đâu anh. Nhiều khi bụi còn giúp hệ thống miễn dịch (immune system) hoat động tốt hơn! Anh cứ coi như không thấy bụi, là nhà sẽ không có bụi”. Tôi thấy lý luận “bừa” của bà ấy cũng đáng suy nghĩ. Không hiểu tự bao giờ tôi chú ý đến bụi và đôi khi lại làm “lớn chuyện”. Thói quen của đời sống hay “trưởng giả” học làm sang? Nhớ lại những ngày nào, chừng như bụi chung quanh là cái không thể thiếu. Sống với bụi, ăn với bụi và ngủ cũng với bụi. Đã sao đâu? Vậy mà không hiểu sao bây giờ tôi lại xa rời với bụi, “phụ rẫy” người bạn tình chung của mình. Tôi đã đổi thay hay hoàn cảnh sống đưa đẩy chúng ta tách biệt với môi trường thiên nhiên? Hay cả hai nguyên nhân căn bản đó, hằn những nếp nhăn trong phản xạ của chúng ta? Một cuối tuần, bà xã đang cặm cụi lau sạch sàn nhà gỗ, từng mặt bàn phòng ăn bỗng dừng tay, bùi ngùi nói:
-Anh quá nhạy cảm thôi, ngay cả những hạt bụi xứ này cũng xa lạ với anh. Hạt bụi xứ người, không phải hạt bụi quê nhà!
Có lẽ hay thật vậy? Chừng như bao nhiêu hạt bụi quanh tôi đang trĩu nặng, phủ kín mọi mặt đời. Bụi của thời gian chồng chất, bụi của cuộc đời hệ lụy vai mang. Và có cả hạt bụi nhỏ nhoi bay lận đận vào mắt tôi cay ướt, nhạt nhòa.
****
Thời gian đẹp nhất đời người chính là những năm tháng tôi sống “bụi đời” ở Sài-gòn. Căn gác trọ của tôi nằm trong hẽm nhỏ, có thể đi vào từ cả hai phía đường. Mặt ngoài là đường Phan Đình Phùng rẽ vào và đi ngang qua chùa Phước Hòa. Mặt sau là đường Nguyễn Thiện Thuật, theo con hẽm đối diện cà phê Năm Dưỡng. Tôi thuận và thích đi ngõ chùa Phước Hòa hơn. Vừa đẹp, vừa yên bình. Để có những chiều, Trầm Hương đưa tôi về, dừng trước cổng chùa đúng lúc ngân lên từng hồi chuông tĩnh vọng. Nàng chấp tay, cúi đầu khấn nguyện. Tôi hỏi. Trầm Hương nói nhỏ: “Hổng thèm cho anh biết”. Rồi nàng quẹt đuôi tóc vào má tôi: “Cho anh nợ em những hạt bụi”, cười khúc khích và quay xe chạy khuất quanh đầu ngõ. Nắng chiều rơi nhẹ, in bóng người bụi phấn sau lưng... Tôi không tin đời người sẽ về với cát bụi mà sẽ trở lại với nơi chốn bắt đầu. Sống và đi qua bao nhiêu nơi chốn bụi trần, Trầm Hương đã để lại trên má tôi những hạt bụi đời thương nhớ. Hãy nằm yên nghỉ bụi ơi, ở một nơi quê nhà vời vợi...
****
Buổi quá trưa, tôi ngồi ôn lại mấy bài hán văn trên căn gác oi bức, lặng tênh. Cuối tuần mọi người đều đi vắng. Trầm Hương lên Đồng Nai giúp chị vừa sinh cháu. Duy và Cẩm Vân đi làm thêm cuối tuần. Từ Dung thì có hẹn với người bạn tình mới, trung úy công binh bảnh trai phong nhã. Chỉ có tôi là thất nghiệp nằm nhà. Cũng may là trước khi đi Trầm Hương đã chuẩn bị cho tôi lạp xưởng, trứng, giò chả cho cả mấy ngày không phải lo chuyện ăn uống. Chợt có tiếng chân lên thang gác. Từ Dung diện đẹp với chiếc áo dài xanh nhạt, cổ viền màu vân vàng đậm. “Biết anh thế nao cũng “neo đơn” ở nhà mà”, Từ Dung vừa cười nói, khuôn mặt đẹp thoáng chút mệt mõi. “Sao đi chơi với tình mới mà về sớm vậy?”, tôi ngạc nhiên hỏi. “Thôi chuyện dài hạ hồi phân giải. Bây giờ anh có gì ăn không? Em vừa đói vừa buồn ngủ!”, nàng nói nhanh. “Có. Anh làm cơm chiên thập cẩm nghen. Dung cứ ngồi chơi, nghỉ ngơi đi”, tôi đi vội vào bếp. “Khoan. Anh cho em mượn cái áo sơ-mi thay cho thoải mái nghen. Đầu tóc, áo dài em toàn là mồ hôi và bụi là bụi!”. Tôi đưa cho Từ Dung chiếc áo sơ-mi màu xám nhạt. “Cấm anh nhìn lén nghen”, nàng kéo tấm màn ni-long phòng tắm. Từ Dung thật nõn mà trong chiếc áo ngắn tay màu xám. Nhìn người đẹp ăn ngon lành dĩa cơm “có gì chiên náy”, tôi không khỏi nhịn cười: “Chưa thấy ai đi chơi với người tình mới mà đói như em!”. Đẫy cái dĩa không Từ Dung hân hoan:”Anh chiên cơm ngon thiệt. Hết dĩa luôn. Em phải chịu trận từ sáng đến giờ... Suốt mấy tiếng đồng hồ, chỉ hỏi em qua loa rồi nói toàn là chuyện của ảnh không thôi. Chán và buồn ngủ muốn chết luôn!”. Nàng chậm rãi kể lại buổi hẹn hò và kết luận: “Chắc là chỉ đến đây thôi. Nhìn khuôn mặt điển trai của anh ấy, em cũng tiếc. Nhưng biết làm sao, đành hẹn lại vài kiếp nữa”, rồi phá ra cười vui vẻ. Khác với cái đẹp sắc sảo, sáng rực của Trầm Hương, Từ Dung đẹp dịu dàng, thu hut ngấm ngầm như một ly rượu nếp than. Ngọt thơm, uống hoài say không biết. “Bây giờ anh chịu khó canh chừng, em thiếp một chút đươc không?”. “Em cứ ngủ một chút đi. Anh canh chừng cho”, tôi tình nguyện ngay. “Mà em dặn trước, là anh được nhìn trộm khi em ngủ nghen. Em ngủ xấu lắm đó!”, Từ Dung vừa nói vừa làm bộ nhíu mày như Bao Tự. “Được rồi anh hứa. Em đi ngủ đi, chiều rồi”, tôi hối. Từ Dung bước vào phía trong, nói vọng ra: “Chắc kiếp trước em là những hạt bụi bay bám quanh đời anh!”. Giọng nói nàng dìu dịu như vạt nắng nghiêng nghiêng khung cửa. Qua màn nắng vàng xuyên là những hạt bụi bay bay giữa đời nhau không dứt.
****
Để hẹn hò, K. Hoa và tôi phải chạy tuốt ra tận bến xe Rạch Giá - Hà Tiên. Chung quanh Rạch Sỏi, Minh Lương, An Hòa... đến tận chợ Rạch Giá, đâu đâu cũng gặp “phe nhà”. Nhất quỹ, nhì ma, thứ ba là đám học trò của tôi. Đúng là không sai dù chỉ là một cen-ti-mét. Hôm nào lỡ bị bắt gặp, dù dọc đường là hôm sau có chuyện kể “dưới cột cờ”. Ngồi phía sau thành “ôm eo ếch”. Còn lỡ bắt gặp “ôm eo ếch” là sẽ thành chuyện gì... chỉ có “trời biết”! Lúc đó bến xe Rạch Giá – Hà Tiên có mấy quán cà phê sinh tố và quán cơm lề đường vừa ngon vừa rẻ. Có điều bụi ơi là bụi. Ăn cơm tấm bì với bụi. Ăn bánh canh cá với bụi. Ngon nhất phải nhắc tới món bánh tằm bì chan nước cốt dừa, nước mắn ớt, cũng ăn với bụi. Ngon ơi là ngon. Chừng như bụi đường đóng góp phần không nhỏ cho ăn uống, đời sống quanh ta. Trên đường về, K. Hoa nói: “Đầu tóc anh toàn là bụi. Ghé nhà, em gội đầu cho rồi hẳn về trường”. “Anh tự gội được mà”. “Anh hà, em không tin. Học trò nói, thầy H. “làm biếng ở dơ”, mặc một bộ đồ ba bốn ngày không thay!”, K. Hoa cười nhỏ. Đành chịu. Thứ gì trên người, chung quanh tôi đều được tường trình theo chiều hướng không thể “kiểm soát”. Bao nhiêu “tờ rơi”, chị nào “thương” thầy H., rồi thầy H. “để ý” ai đều truyền xa và thất thiệt. Vậy mà, những buổi cùng học trò cắm trại “bỏ túi” hát nhạc “đồi trụy” và đọc thơ “phản động” ngay trong lớp lại được “dấu kín” vô cùng... Gội xong đợt nhất với loại xà bông “đá”, chà hoài không thấy bọt, K. Hoa dùng chanh vắt nước. Lúc đầu hơi rít rít, nhưng sau đó thì đầu tóc thơm thoang thoảng mùi chanh và rất dễ chịu. “Em vẫn còn để lại mấy hạt bụi trên tóc. Tối về trường sẽ nhớ em”, vừa lau tóc, K. Hoa vừa nói nhỏ.
****
Buổi sáng sẽ tầm thường, tẻ nhạt với người không chờ sáng. Cuộc sống sẽ hờ hững biết bao nếu ta không tha thiết, nâng niu từng giây phút bên người. Dòng sông nước lớn, nước ròng nhưng dòng thời gian trôi xuôi một lần không trở lại. Mỗi lần về Việt Nam thăm nhà, người khác thì lo đi du lịch ngoạn cảnh quê hương hoặc tìm những món ăn ngoan một thời để nhớ. Còn tôi thì góp nhặt những nắm bụi đất ven đường (bỏ vào những bao ni-long nhỏ, bà xã mua sẵn) ở những nơi chốn đi qua, góc phố kỷ niệm hay cả những vùng lần đầu tôi đến. Trong tủ nhà hiện nay, tôi có cả mấy chục bọc chứa bụi đường trên nhiều vùng đất của quê hương. Bụi đường quê tôi có thể tìm lại được, nhưng bụi phấn hơi người chẳng tìm lại được bao giờ!
Bụi vẫn bay bay, rơi xuống cuộc đời không dứt. Hạt bụi quê người vẫn xa lạ quanh tôi. Hạt bụi quê nhà, hạt bụi hương xưa xin hãy nhẹ bám vai người thương nhớ!
Cuối đông, 2018
Nguyễn Ngọc Hoàng
 |
| "hạt bụi mang theo" |
Mỗi tháng đều thay hai màn lọc lớn cho hệ thống máy điều hòa, thay vì mỗi ba tháng. Không khí trở nên trong lành thấy rõ. Nhưng cũng chỉ được một vài tháng, rồi mọi sư tình trở lại như cũ. Vẫn đâu vào đấy, bụi ơi là bụi. Bà xã “đầu hàng”, an ủi: “Bụi thì bụi, mình có bệnh hoạn gì đâu anh. Nhiều khi bụi còn giúp hệ thống miễn dịch (immune system) hoat động tốt hơn! Anh cứ coi như không thấy bụi, là nhà sẽ không có bụi”. Tôi thấy lý luận “bừa” của bà ấy cũng đáng suy nghĩ. Không hiểu tự bao giờ tôi chú ý đến bụi và đôi khi lại làm “lớn chuyện”. Thói quen của đời sống hay “trưởng giả” học làm sang? Nhớ lại những ngày nào, chừng như bụi chung quanh là cái không thể thiếu. Sống với bụi, ăn với bụi và ngủ cũng với bụi. Đã sao đâu? Vậy mà không hiểu sao bây giờ tôi lại xa rời với bụi, “phụ rẫy” người bạn tình chung của mình. Tôi đã đổi thay hay hoàn cảnh sống đưa đẩy chúng ta tách biệt với môi trường thiên nhiên? Hay cả hai nguyên nhân căn bản đó, hằn những nếp nhăn trong phản xạ của chúng ta? Một cuối tuần, bà xã đang cặm cụi lau sạch sàn nhà gỗ, từng mặt bàn phòng ăn bỗng dừng tay, bùi ngùi nói:
-Anh quá nhạy cảm thôi, ngay cả những hạt bụi xứ này cũng xa lạ với anh. Hạt bụi xứ người, không phải hạt bụi quê nhà!
Có lẽ hay thật vậy? Chừng như bao nhiêu hạt bụi quanh tôi đang trĩu nặng, phủ kín mọi mặt đời. Bụi của thời gian chồng chất, bụi của cuộc đời hệ lụy vai mang. Và có cả hạt bụi nhỏ nhoi bay lận đận vào mắt tôi cay ướt, nhạt nhòa.
****
Thời gian đẹp nhất đời người chính là những năm tháng tôi sống “bụi đời” ở Sài-gòn. Căn gác trọ của tôi nằm trong hẽm nhỏ, có thể đi vào từ cả hai phía đường. Mặt ngoài là đường Phan Đình Phùng rẽ vào và đi ngang qua chùa Phước Hòa. Mặt sau là đường Nguyễn Thiện Thuật, theo con hẽm đối diện cà phê Năm Dưỡng. Tôi thuận và thích đi ngõ chùa Phước Hòa hơn. Vừa đẹp, vừa yên bình. Để có những chiều, Trầm Hương đưa tôi về, dừng trước cổng chùa đúng lúc ngân lên từng hồi chuông tĩnh vọng. Nàng chấp tay, cúi đầu khấn nguyện. Tôi hỏi. Trầm Hương nói nhỏ: “Hổng thèm cho anh biết”. Rồi nàng quẹt đuôi tóc vào má tôi: “Cho anh nợ em những hạt bụi”, cười khúc khích và quay xe chạy khuất quanh đầu ngõ. Nắng chiều rơi nhẹ, in bóng người bụi phấn sau lưng... Tôi không tin đời người sẽ về với cát bụi mà sẽ trở lại với nơi chốn bắt đầu. Sống và đi qua bao nhiêu nơi chốn bụi trần, Trầm Hương đã để lại trên má tôi những hạt bụi đời thương nhớ. Hãy nằm yên nghỉ bụi ơi, ở một nơi quê nhà vời vợi...
****
Buổi quá trưa, tôi ngồi ôn lại mấy bài hán văn trên căn gác oi bức, lặng tênh. Cuối tuần mọi người đều đi vắng. Trầm Hương lên Đồng Nai giúp chị vừa sinh cháu. Duy và Cẩm Vân đi làm thêm cuối tuần. Từ Dung thì có hẹn với người bạn tình mới, trung úy công binh bảnh trai phong nhã. Chỉ có tôi là thất nghiệp nằm nhà. Cũng may là trước khi đi Trầm Hương đã chuẩn bị cho tôi lạp xưởng, trứng, giò chả cho cả mấy ngày không phải lo chuyện ăn uống. Chợt có tiếng chân lên thang gác. Từ Dung diện đẹp với chiếc áo dài xanh nhạt, cổ viền màu vân vàng đậm. “Biết anh thế nao cũng “neo đơn” ở nhà mà”, Từ Dung vừa cười nói, khuôn mặt đẹp thoáng chút mệt mõi. “Sao đi chơi với tình mới mà về sớm vậy?”, tôi ngạc nhiên hỏi. “Thôi chuyện dài hạ hồi phân giải. Bây giờ anh có gì ăn không? Em vừa đói vừa buồn ngủ!”, nàng nói nhanh. “Có. Anh làm cơm chiên thập cẩm nghen. Dung cứ ngồi chơi, nghỉ ngơi đi”, tôi đi vội vào bếp. “Khoan. Anh cho em mượn cái áo sơ-mi thay cho thoải mái nghen. Đầu tóc, áo dài em toàn là mồ hôi và bụi là bụi!”. Tôi đưa cho Từ Dung chiếc áo sơ-mi màu xám nhạt. “Cấm anh nhìn lén nghen”, nàng kéo tấm màn ni-long phòng tắm. Từ Dung thật nõn mà trong chiếc áo ngắn tay màu xám. Nhìn người đẹp ăn ngon lành dĩa cơm “có gì chiên náy”, tôi không khỏi nhịn cười: “Chưa thấy ai đi chơi với người tình mới mà đói như em!”. Đẫy cái dĩa không Từ Dung hân hoan:”Anh chiên cơm ngon thiệt. Hết dĩa luôn. Em phải chịu trận từ sáng đến giờ... Suốt mấy tiếng đồng hồ, chỉ hỏi em qua loa rồi nói toàn là chuyện của ảnh không thôi. Chán và buồn ngủ muốn chết luôn!”. Nàng chậm rãi kể lại buổi hẹn hò và kết luận: “Chắc là chỉ đến đây thôi. Nhìn khuôn mặt điển trai của anh ấy, em cũng tiếc. Nhưng biết làm sao, đành hẹn lại vài kiếp nữa”, rồi phá ra cười vui vẻ. Khác với cái đẹp sắc sảo, sáng rực của Trầm Hương, Từ Dung đẹp dịu dàng, thu hut ngấm ngầm như một ly rượu nếp than. Ngọt thơm, uống hoài say không biết. “Bây giờ anh chịu khó canh chừng, em thiếp một chút đươc không?”. “Em cứ ngủ một chút đi. Anh canh chừng cho”, tôi tình nguyện ngay. “Mà em dặn trước, là anh được nhìn trộm khi em ngủ nghen. Em ngủ xấu lắm đó!”, Từ Dung vừa nói vừa làm bộ nhíu mày như Bao Tự. “Được rồi anh hứa. Em đi ngủ đi, chiều rồi”, tôi hối. Từ Dung bước vào phía trong, nói vọng ra: “Chắc kiếp trước em là những hạt bụi bay bám quanh đời anh!”. Giọng nói nàng dìu dịu như vạt nắng nghiêng nghiêng khung cửa. Qua màn nắng vàng xuyên là những hạt bụi bay bay giữa đời nhau không dứt.
****
Để hẹn hò, K. Hoa và tôi phải chạy tuốt ra tận bến xe Rạch Giá - Hà Tiên. Chung quanh Rạch Sỏi, Minh Lương, An Hòa... đến tận chợ Rạch Giá, đâu đâu cũng gặp “phe nhà”. Nhất quỹ, nhì ma, thứ ba là đám học trò của tôi. Đúng là không sai dù chỉ là một cen-ti-mét. Hôm nào lỡ bị bắt gặp, dù dọc đường là hôm sau có chuyện kể “dưới cột cờ”. Ngồi phía sau thành “ôm eo ếch”. Còn lỡ bắt gặp “ôm eo ếch” là sẽ thành chuyện gì... chỉ có “trời biết”! Lúc đó bến xe Rạch Giá – Hà Tiên có mấy quán cà phê sinh tố và quán cơm lề đường vừa ngon vừa rẻ. Có điều bụi ơi là bụi. Ăn cơm tấm bì với bụi. Ăn bánh canh cá với bụi. Ngon nhất phải nhắc tới món bánh tằm bì chan nước cốt dừa, nước mắn ớt, cũng ăn với bụi. Ngon ơi là ngon. Chừng như bụi đường đóng góp phần không nhỏ cho ăn uống, đời sống quanh ta. Trên đường về, K. Hoa nói: “Đầu tóc anh toàn là bụi. Ghé nhà, em gội đầu cho rồi hẳn về trường”. “Anh tự gội được mà”. “Anh hà, em không tin. Học trò nói, thầy H. “làm biếng ở dơ”, mặc một bộ đồ ba bốn ngày không thay!”, K. Hoa cười nhỏ. Đành chịu. Thứ gì trên người, chung quanh tôi đều được tường trình theo chiều hướng không thể “kiểm soát”. Bao nhiêu “tờ rơi”, chị nào “thương” thầy H., rồi thầy H. “để ý” ai đều truyền xa và thất thiệt. Vậy mà, những buổi cùng học trò cắm trại “bỏ túi” hát nhạc “đồi trụy” và đọc thơ “phản động” ngay trong lớp lại được “dấu kín” vô cùng... Gội xong đợt nhất với loại xà bông “đá”, chà hoài không thấy bọt, K. Hoa dùng chanh vắt nước. Lúc đầu hơi rít rít, nhưng sau đó thì đầu tóc thơm thoang thoảng mùi chanh và rất dễ chịu. “Em vẫn còn để lại mấy hạt bụi trên tóc. Tối về trường sẽ nhớ em”, vừa lau tóc, K. Hoa vừa nói nhỏ.
****
Buổi sáng sẽ tầm thường, tẻ nhạt với người không chờ sáng. Cuộc sống sẽ hờ hững biết bao nếu ta không tha thiết, nâng niu từng giây phút bên người. Dòng sông nước lớn, nước ròng nhưng dòng thời gian trôi xuôi một lần không trở lại. Mỗi lần về Việt Nam thăm nhà, người khác thì lo đi du lịch ngoạn cảnh quê hương hoặc tìm những món ăn ngoan một thời để nhớ. Còn tôi thì góp nhặt những nắm bụi đất ven đường (bỏ vào những bao ni-long nhỏ, bà xã mua sẵn) ở những nơi chốn đi qua, góc phố kỷ niệm hay cả những vùng lần đầu tôi đến. Trong tủ nhà hiện nay, tôi có cả mấy chục bọc chứa bụi đường trên nhiều vùng đất của quê hương. Bụi đường quê tôi có thể tìm lại được, nhưng bụi phấn hơi người chẳng tìm lại được bao giờ!
Bụi vẫn bay bay, rơi xuống cuộc đời không dứt. Hạt bụi quê người vẫn xa lạ quanh tôi. Hạt bụi quê nhà, hạt bụi hương xưa xin hãy nhẹ bám vai người thương nhớ!
Cuối đông, 2018
Nguyễn Ngọc Hoàng
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét